Από την πρώτη μέρα της ζωής του το παιδί βιώνει πολλά συναισθήματα, τα οποία δεν έχουν κανένα νόημα για το ίδιο. Τις περισσότερες φορές τα συναισθήματα αυτά εκφράζονται με άναρχο τρόπο (με κραυγές, κλάματα, χειρονομίες) και αυτό γιατί τού είναι δύσκολο να καταλάβει τι είναι αυτό που νιώθει και γιατί το νιώθει.
Είναι σημαντικό να εκφράζουμε και να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας από την παιδική ηλικία έως την ενήλικη ζωή και γιατί; Σε ποιες στιγμές της ζωής είναι ωφέλιμο; Με ποιον τρόπο; Με τι εργαλεία; Σε αυτό το άρθρο θα βρούμε απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις και όχι μόνο...
Εκφράστε λεκτικά τα συναισθήματα που νιώθει το παιδί
Η παρέμβαση των γονιών (ή γενικότερα του κάθε ανθρώπου που φροντίζει το παιδί) είναι πολύ σημαντική. Λέγοντας «Τώρα βλέπω ότι είσαι θυμωμένος γιατί το γάλα σου δεν είναι ακόμα έτοιμο» θα βοηθήσει το παιδί να καταλάβει ότι αυτό που νιώθει σχετίζεται με το γεγονός ότι πεινάει και ότι η ανάγκη του δεν ικανοποιείται. Επίσης, μπορεί να συσχετίσει αυτό το συναίσθημα με μια λέξη που το δηλώνει: θυμός. Αργότερα λοιπόν το παιδί θα μπορεί να λέει πιο εύκολα «Τώρα είμαι θυμωμένος» γιατί θα αναγνωρίζει αυτό το συναίσθημα. Το ίδιο μπορεί να ισχύσει για κάθε ένα από τα συναισθήματα (χαρά, λύπη, φόβος, θυμός, έκπληξη, αηδία, αλλά και όλες τις διακυμάνσεις τους).
Υπογραμμίστε τις εκδηλώσεις κάθε συναισθήματος
Είναι επίσης πολύ σημαντικό το παιδί να μάθει να αναγνωρίζει τα σωματικά σημάδια κάθε συναισθήματος. «Σε βλέπω να χαμογελάς, πρέπει να είσαι χαρούμενος» είναι μια φράση που θα του δώσει μια φυσική μετάφραση ενός συναισθήματος. Αυτό θα διευκολύνει την αναγνώριση και ταυτοποίηση των συναισθημάτων, ενώ παράλληλα θα ενθαρρύνει το παιδί στο να είναι πιο συντονισμένο με το σώμα του και πιο προσεκτικό στις ανάγκες του. Έχοντας τη δυνατότητα να αναγνωρίσει αν νιώθει καλά ή όχι, θα μπορεί να φροντίζει τον εαυτό του πιο εύκολα καθώς επίσης και να εκφράσει την συναισθηματική του κατάσταση ώστε ο γονέας να το παρηγορήσει ή να καλύψει τις ανάγκες του.
Διευκολύνετε την κατανόηση της συναισθηματικής κατάστασης του άλλου
Σύμφωνα με τα παραπάνω το παιδί θα μπορεί να καταλάβει και να εντοπίσει τι νιώθει εσωτερικά αλλά και πώς εκδηλώνεται το συναίσθημά του εξωτερικά. Σταδιακά, με την αναγνώριση των δικών του συναισθημάτων, το παιδί καταφέρνει να ανιχνεύει και τα συναισθήματα των άλλων: χαμόγελο = χαρά, συνοφρύωμα = θυμός, βρεγμένα μάτια = λύπη κ.λπ. Αυτό θα διευκολύνει την κατανόηση της συναισθηματικής κατάστασης του άλλου και την ικανότητά του να δημιουργεί υγιείς σχέσεις. Με αυτόν τον τρόπο η ποιότητα της ενσυναίσθησής του, που ευνοεί τη δημιουργία των σχέσεων, ενισχύεται συνεχώς.
Ενισχύστε τη συναισθηματική του ασφάλεια
Επιπλέον, αν οι γύρω του ονοματίζουν τα συναισθήματά του, το παιδί νιώθει ότι το καταλαβαίνουν. Αυτό χτίζει την εσωτερική του συναισθηματική ασφάλεια, και κατά συνέπεια την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθησή του. Ένα παιδί με αυτοπεποίθηση είναι ένα παιδί που μπορεί να εξερευνήσει καλύτερα το περιβάλλον του, το σώμα του, τις αισθήσεις του και έτσι διευκολύνεται η ψυχοκινητική του ανάπτυξη.
Οι επιπτώσεις στην ενήλικη ζωή
Μεγαλώνοντας και σε όλη την ενήλικη ζωή του, ένα παιδί που έχει καταφέρει να εντοπίζει και να αναγνωρίζει τα συναισθήματά του θα γίνει ένας ενήλικας που θα λαμβάνει υπόψη τόσο τη σωματική όσο και την ψυχολογική του κατάσταση. Θα είναι λοιπόν ικανός να σέβεται τους ρυθμούς του, τις επιθυμίες του, τις ανάγκες του και να αισθάνεται ευθυγραμμισμένος με τις αξίες του. Ταυτόχρονα όμως θα μπορεί να διαχειρίζεται το συναίσθημα που βιώνει κάθε φορά υιοθετώντας τεχνικές και μεθόδους που τον βοηθούν να ηρεμήσει αποφεύγοντας με αυτόν τον τρόπο τις υπερβολικές αντιδράσεις.
Η κατανόηση των συναισθημάτων μας είναι ευεργετική σε κάθε ηλικία
Εν ολίγοις, η κατανόηση της φύσης και της έκφρασης της συναισθηματικής μας κατάστασης είναι ωφέλιμη και ευεργετική, ανεξαρτήτως ηλικίας. Άλλωστε ο άνθρωπος μεγαλώνει και ωριμάζει μέσα σε έναν κόσμο που τίποτα δεν είναι σταθερό και όλα εξελίσσονται μέρα με τη μέρα . Κάποιες περίοδοι της ζωής μας είναι περισσότερο συναισθηματικά φορτισμένες από άλλες, και η επανεξέταση της συναισθηματικής μας κατάστασης μάς ενθαρρύνει να κάνουμε αυτού του είδους την ενδοσκόπηση, να κατανοήσουμε δηλαδή τις ανάγκες και τις επιθυμίες μας.
Σαν επίλογος
Το να μοιραζόμαστε τα συναισθήματά μας, μας βοηθάει να νιώσουμε καλύτερα και να δημιουργήσουμε ισχυρότερους δεσμούς με τους γύρω μας. Πολύ συχνά τα συναισθήματα μάς κατακλύζουν, αλλά οι φορές που νιώθουμε ένα και μοναδικό συναίσθημα είναι σπάνιες. Μάλιστα, πολλές φορές βιώνουμε καταστάσεις που μας προκαλούν αντικρουόμενα συναισθήματα, και αυτό ακόμα είναι φυσιολογικό. Άλλωστε είμαστε φτιαγμένοι από συναισθήματα. Αντί να προσπαθούμε να τα φιμώσουμε λοιπόν, ας μάθουμε να ζούμε μαζί τους.
Σε αυτή τη λογική κινείται το υλικό που θα βρείτε στο τέλος αυτού του άρθρου: Με αφορμή τις Απόκριες ας ντυθούμε συναισθήματα!
Κατεβάστε και εκτυπώστε τις μάσκες των βασικών συναισθημάτων που βιώνουν τα παιδιά (χαρά, λύπη, θυμός, φόβος) και δουλέψτε μαζί τους την αναγνώριση και διαχείριση των συναισθημάτων τους.
Καλή διασκέδαση και καλά κούλουμα!
Comments